اختصاصی فارمافوری: تست های عملکرد کلیه کدام هستند؟ تست‌های عملکرد کلیه روش‌های ساده‌ای هستند که از خون یا ادرار برای کمک به شناسایی مشکلات کلیه استفاده می‌کنند. انواع مختلفی از تست های عملکرد کلیه وجود دارد که جنبه های مختلف عملکرد کلیه را بررسی می کند.
آزمایش عملکرد کلیه ممکن است بررسی کند که آیا کلیه ها مواد زائد را خیلی آهسته فیلتر می کنند یا خیر. نوع دیگری از آزمایش ممکن است نشان دهد که آیا کلیه ها پروتئین ها را به ادرار نشت می کنند یا خیر.
پزشکی که فکر می‌کند ممکن است فردی با کلیه‌های خود مشکل داشته باشد، احتمالا آزمایش عملکرد کلیه را تجویز کند، اما آزمایش منظم می‌تواند برای همه بزرگسالان مفید باشد.
همانطور که بنیاد ملی کلیه اشاره می کند، از هر ۳ بزرگسال در ایالات متحده، ۱ نفر در معرض خطر بیماری کلیوی است و بسیاری از افراد مبتلا به اشکال اولیه این بیماری هیچ علامتی ندارند. تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری قبل از اینکه بتواند آسیب دائمی به همراه داشته باشد بسیار مهم است.
در این مقاله با انواع تست های عملکرد کلیه و نتایج آنها آشنا شوید.
بررسی اجمالی
پزشک ممکن است آزمایش های عملکرد کلیه را برای کمک به تشخیص بیماری های کلیوی توصیه کند.
آزمایش‌های عملکرد کلیه خون یا ادرار را هدف قرار می‌دهند و جنبه‌های مختلف عملکرد کلیه را اندازه‌گیری می‌کنند.
اغلب، پزشکان بیش از یک آزمایش را در یک زمان درخواست می کنند تا تصویر وسیع تری از عملکرد کلی کلیه به دست آورند.
کلیه ها نقش اساسی در حفظ سلامت بدن دارند. کار اصلی آنها فیلتر کردن مواد زائد از خون و فرستادن آنها به خارج از بدن از طریق ادرار است.
آسیب کلیه می تواند از فیلتر کردن صحیح مواد زائد توسط کلیه ها جلوگیری کند و در بدن باقی بماند و علائم خطرناکی ایجاد کند.
آزمایش‌های منظم ممکن است به شناسایی مشکلاتی مانند بیماری کلیوی در مراحل اولیه کمک کند و این امکان را به وجود می‌آورد که پیشرفت بیماری را متوقف کند.
پزشکان همچنین ممکن است آزمایش‌های دیگری را برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد کلیه، مانند آزمایش‌های تصویربرداری یا بیوپسی، سفارش دهند.
برای آشنایی با انواع مختلف تست های عملکرد کلیه، ادامه مطلب را بخوانید.
آزمایش ادرار
آزمایش ادرار ممکن است نیاز به یک نمونه کوچک ادرار یا تمام ادراری که فرد در یک دوره ۲۴ ساعته تولید می کند داشته باشد.
آنالیز ادرار به پزشکان کمک می‌کند تا مشکلات زمینه‌ای را شناسایی کنند یا تعیین کنند که کدام آزمایش بعدی را باید استفاده کنند. آزمایش ادرار ممکن است به شناسایی بسیاری از ذرات نامطلوب در ادرار کمک کند، مانند:
خون
چرک
باکتری ها
قند
پروتئین
اگر آزمایش برای یک یا چند مورد از این ذرات مثبت شد، ممکن است نشان دهنده یک مشکل اساسی باشد، از جمله:
عفونت کلیه یا مثانه
بیماری کلیوی
سنگ کلیه
دیابت
تست های میکروآلبومینوری یا نسبت آلبومین به کراتین
این دو آزمایش نیاز به نمونه کوچک ادرار دارند. هر دو به شناسایی سطوح آلبومین در ادرار کمک می کنند.
آلبومین یک پروتئین مهم در خون است. اگر کلیه ها آلبومین بیش از حد از ادرار را فیلتر کنند، ممکن است نشانه آن باشد که کار خود را به درستی انجام نمی دهند.
نتیجه آلبومین ادرار ۳۰ میلی گرم در گرم (mg/g) یا کمتر طبیعی است. هر چیزی بالاتر از این ممکن است نشانه بیماری کلیوی باشد.
میکروآلبومینوری آزمایش بسیار حساس تری است که می تواند حتی مقادیر بسیار کمی از پروتئین را در ادرار تشخیص دهد.
افرادی که در معرض خطر بالاتر بیماری کلیوی هستند ممکن است نیاز به انجام آزمایش میکروآلبومینوری داشته باشند حتی اگر سایر آزمایشات پروتئین ادرار منفی باشد.
تست کراتین
آزمایش کلیرانس کراتین هم آزمایش خون و هم ادرار است. شامل جمع آوری تمام ادراری است که فرد در ۲۴ ساعت ایجاد می کند و همچنین نمونه خون کوچکی را در بر می گیرد.
کراتین یک ماده زائد در بدن است که به طور طبیعی از مصرف روزانه در ماهیچه ها ایجاد می شود.
پزشکان میزان کراتین موجود در نمونه ادرار را با سطح کراتین خون مقایسه می کنند. این مقایسه نشان می‌دهد که کلیه‌ها چقدر ضایعات را فیلتر می‌کنند، که ممکن است نشانگر سلامت کلی آنها باشد.
آزمایش خون
برای آزمایش خون، پزشک یا پرستار سوزنی را در بازوی فرد فرو می‌کند تا نمونه کوچکی از خون بگیرد. ممکن است لازم باشد فرد از قبل ناشتا باشد یا آزمایش را اول صبح انجام دهد.
تست کراتین سرم
سطح بالای کراتین سرم یکی از علائم بالقوه بیماری کلیوی است.
سطح کراتین سرم که بیش از حد بالا است ممکن است نشانه ای از این باشد که کلیه ها در انجام وظایف خود دچار مشکل هستند. پزشکان همچنین آزمایش کراتین سرم را به عنوان بخشی از آزمایش کلیرانس کراتین تجویز می کنند.
بنیاد ملی کلیه خاطرنشان می کند که سطح کراتین سرم بالای ۱.۲ برای زنان یا ۱.۴ برای مردان ممکن است نشانه اولیه این باشد که کلیه ها آنطور که باید کار نمی کنند. این اعداد ممکن است با پیشرفت بیماری کلیوی بیشتر افزایش یابد.
پزشکان همچنین ممکن است میزان فیلتراسیون گلومرولی (GFR) یک فرد را با استفاده از این آزمایش برای تأیید تشخیص آنها محاسبه کنند یا آزمایش‌های بیشتری را برای بررسی نتایج آنها انجام دهند.
آزمایش GFR نتایج آزمایش کراتین سرم را می گیرد و آن را برای تعدادی از عوامل دیگر مانند سن، جنسیت و نژاد تنظیم می کند. مقدار GFR معمولی ۶۰ یا بالاتر است. حدود ۶۰ یا کمتر نشانه مشکلات کلیوی است.
آزمایش نیتروژن اوره خون
آزمایش نیتروژن اوره خون (BUN) سایر مواد زائد موجود در خون مانند نیتروژن اوره را بررسی می کند.
نیتروژن اوره زمانی رخ می دهد که پروتئین های غذا تجزیه می شوند و سطوح بالا ممکن است نشانه ای از فیلتر نکردن موثر کلیه این مواد زائد باشد.
سطح BUN معمولی بین ۷ تا ۲۰ میلی گرم در دسی لیتر است. مقادیر بالاتر می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد که بر کلیه ها تأثیر می گذارد.
با این گفته، بسیاری از چیزهای دیگر مانند داروها یا آنتی بیوتیک ها می توانند بر سطح BUN تأثیر بگذارند. رژیم غذایی حاوی پروتئین بسیار بالا نیز ممکن است بر سطح آن تأثیر بگذارد.
پزشکان معمولاً این نتایج را با نتایج آزمایش کراتین مقایسه می‌کنند تا درک بهتری از اینکه کلیه چگونه این مواد زائد را فیلتر می‌کند، به دست آورند.
تست های تصویربرداری
آزمایشات تصویربرداری ممکن است به پزشکان کمک کند تا هرگونه تغییر فیزیکی در کلیه ها، مانند جراحات یا سنگ کلیه را شناسایی کنند.
سونوگرافی ها
آزمایشات اولتراسوند از امواج صوتی بی ضرر برای گرفتن عکس استفاده می کنند. پزشکان ممکن است سونوگرافی را برای بررسی تغییرات در شکل یا موقعیت کلیه ها درخواست کنند. همچنین ممکن است برای بررسی تومورها یا انسداد، به عنوان مثال، سنگ کلیه، سونوگرافی درخواست کنند.
سی تی اسکن
سی تی اسکن از مجموعه ای از تصاویر اشعه ایکس برای ایجاد تصویر عمیق تر و سه بعدی از کلیه ها استفاده می کند. ممکن است به شناسایی هرگونه تغییر ساختاری یا تغییر شکل در کلیه کمک کند.
بیوپسی ها
تکنسین آزمایشگاهی می تواند نمونه بافت کلیه را آزمایش کند.
در برخی موارد، پزشکان ممکن است بخواهند بیوپسی کلیه را انجام دهند. این فرآیندی است که شامل وارد کردن یک سوزن کوچک در کلیه برای برداشتن بافت کلیه است. پزشک بافت را برای آزمایش به آزمایشگاه می فرستد.
پزشکان ممکن است زمانی که نیاز به شناسایی بیماری خاصی داشته باشند و ببینند که چگونه به درمان پاسخ می دهد، بیوپسی را تجویز می کنند. همچنین ممکن است از بیوپسی برای تعیین پیشرفت بیماری کلیوی استفاده کنند.
نتایج
نتایج مثبت در آزمایش‌های متعدد نشانه‌ای از وجود یک مشکل اساسی در کلیه‌ها است.
نتایج هر یک از این آزمایش‌ها به پزشکان کمک می‌کند تا تصویر بهتری از سلامت کلی کلیه‌های فرد داشته باشند. این آزمایش‌ها همچنین می‌توانند نشانگرهای بیماری کلیوی را شناسایی کرده و سفارش آزمایش‌های بیشتر را توجیه کنند.
هنگامی که تشخیص دادند مشکلی در کلیه ها وجود دارد، برای تشخیص کامل مشکل و ایجاد یک برنامه درمانی تلاش خواهند کرد.
بسیاری از بیماری های زمینه ای می تواند منجر به از دست دادن عملکرد کلیه شود. تشخیص کامل برای یافتن درمان صحیح در هر مورد کلیدی است.
جمع بندی
تست های عملکرد کلیه بخش مهمی از تشخیص و درمان اختلالاتی است که بر کلیه ها تأثیر می گذارد. حتی اگر فردی هنوز علائمی نداشته باشد، برخی از افراد ممکن است نیاز به آزمایش منظم داشته باشند.
مؤسسه ملی دیابت و بیماری‌های گوارشی و کلیوی توصیه می‌کند که افرادی که در معرض خطر بالاتری برای مشکلات کلیوی هستند، آزمایش‌های عملکرد کلیه را به طور منظم دریافت کنند. افراد در معرض خطر عبارتند از:
فشار خون بالا
دیابت
بیماری قلبی
سابقه خانوادگی بیماری کلیوی یا نارسایی کلیه
آزمایش‌های منظم عملکرد کلیه می‌تواند به شناسایی مشکلات در کلیه‌ها در مراحل اولیه و زمانی که بهترین چشم‌انداز است کمک کند.
با پیروی از یک برنامه درمانی، افراد می توانند از پیشرفت بیماری جلوگیری کنند. کار مستقیم با پزشک بهترین راه برای نظارت و مدیریت هرگونه نشانه آسیب کلیه یا شرایط زمینه ای است.
این متن توسط تحریریه فارمافوری با استفاده از منابع متعدد تهیه و تالیف تهیه شده است. بازنشر آن تنها با ذکر منبع مجاز است.