ویتامین کا چه فوایدی دارد؟

اختصاصی فارمافوری: ویتامین کا یک ویتامین ضروری است که به لخته شدن خون و استخوان های سالم کمک می کند. و به دو صورت K-1 و K-2 وجود دارد

ویتامین K-1 شکل اولیه است و عمدتاً از سبزیجات سبز برگ به دست می آید. ویتامین K-2 در پروتئین های حیوانی و غذاهای تخمیر شده وجود دارد. باکتری های موجود در روده انسان نیز مقادیر کمی K-2 تولید می کنند.

در این مقاله به بررسی ویتامین K-2، عملکردهای آن و تفاوت آن با K-1 می پردازیم. ما همچنین منابع غذایی، فواید سلامتی، میزان مصرف توصیه شده روزانه، علائم کمبود و مکمل ها را شرح می دهیم.

کلم ترش منبع غذایی خوبی از ویتامین K-2 است.

ویتامین K به خانواده ای از ویتامین های محلول در چربی اطلاق می شود که بدن برای تولید پروتئینی به نام پروترومبین نیاز دارد ، پروتئینی که لخته شدن خون را تقویت می کند و متابولیسم استخوان را تنظیم می کند.

این ویتامین به دو شکل اصلی وجود دارد:

ویتامین K-1 یا فیلوکینون به طور طبیعی در سبزیجات با برگ سبز تیره وجود دارد و منبع غذایی اصلی ویتامین K است.

ویتامین K-2 یا مناکینون به مقدار کم در گوشت اندام ها و غذاهای تخمیر شده وجود دارد. باکتری های روده نیز ویتامین K-2 تولید می کنند.

کارکرد

دن برای تولید پروترومبین به هر دو نوع ویتامین K نیاز دارد، پروتئینی که نقش مهمی در لخته شدن خون، متابولیسم استخوان و سلامت قلب دارد. ویتامین K همچنین به تسهیل تولید انرژی در میتوکندری سلول ها کمک می کند.

ویتامین K-1 در درجه اول در انعقاد خون نقش دارد. K-2 ممکن است طیف متنوع تری از عملکردها در بدن داشته باشد.

در یک مطالعه طولانی مدت که شامل ۳۶۶۲۹ شرکت کننده بود، محققان بین مصرف زیاد ویتامین K-2 و کاهش خطر ابتلا به بیماری شریانی محیطی (PAD)، به ویژه در افراد مبتلا به فشار خون بالا ارتباط مشاهده کردند. با این حال، نویسندگان به این نتیجه رسیدند که K-1 هیچ تاثیری بر خطر ابتلا به بیماری شریانی محیطی ندارد.

ویتامین K خاصیت آنتی اکسیدانی دارد. آنتی اکسیدان غشاهای سلولی را از آسیب ناشی از رادیکال های آزاد اضافی محافظت می کند، در فرآیندی که به عنوان پراکسیداسیون شناخته می شود. داروهای رقیق کننده خون، مانند وارفارین، می توانند پتانسیل آنتی اکسیدانی ویتامین K را کاهش دهند.

K-1  در مقایسه با  K-2

ویتامین های K-1 و K-2 ساختار شیمیایی متفاوتی دارند. هر دو نوع دارای یک زنجیره جانبی فیتیل هستند، اما K-2 همچنین دارای زنجیره های جانبی ایزوپرنوئید است.

K-2  دارای چندین زیرگروه به نام مناکینون ها (MKs) است که دانشمندان بر اساس طول زنجیره های جانبی آن ها را MK-4 تا MK-13 شماره گذاری کرده اند.

K-1  شکل اولیه ویتامین است و عمدتاً در سبزیجات سبز برگ وجود دارد. با این حال، بدن در جذب ویتامین K-1  از گیاهان مشکل دارد.

تحقیقات نشان می دهد که بدن ۱۰ برابر بیشتر از ویتامین K-1 ویتامین K-2  را به شکل MK-7 جذب می کند.

ویتامین K محلول در چربی است، بنابراین مصرف چربی‌های رژیمی مانند کره یا روغن‌های گیاهی ممکن است جذب ویتامین K-1 را در بدن افزایش دهد.

باکتری های روده می توانند ویتامین K-1 را به ویتامین K-2 سنتز کنند. همچنین، غذاهای تخمیر شده، گوشت و محصولات لبنی حاوی مقادیر متوسطی از ویتامین K-2 هستند.

بدن ویتامین های K-1 و K-2 را به طور متفاوت ذخیره می کند. K-1 در کبد، قلب و پانکراس تجمع می یابد و    K-2  در غلظت های بالایی در مغز و کلیه ها وجود دارد.

بهترین منابع غذایی

سبزیجات دارای برگ سبز حاوی ویتامین K-1 هستند.

چندین غذا غنی از ویتامین K-1 هستند اما ویتامین K-2 زیادی در مواد غذایی موجود نیست. باکتری های روده می توانند مقداری K-1 را به K-2 تبدیل کنند.

غذاهای تخمیر شده منبع خوبی از ویتامین K-2 هستند.

همچنین به دلیل محلول بودن در چربی، گوشت اندام و محصولات لبنی پرچرب حاوی مقادیر نسبتاً قابل توجهی ویتامین K-2 هستند. برعکس، گوشت های بدون چربی، مانند مرغ، منابع خوبی از K-2 نیستند.

منابع غذایی ویتامین K-1 عبارتند از:

سبزیجات با برگ سبز تیره مانند اسفناج، کلم پیچ

کاهو

شلغم

کلم بروکلی

هویج

روغن های گیاهی

بلوبری

انگور

منابع غذایی ویتامین K-2 عبارتند از:

ناتو، یک غذای سنتی ژاپنی از سویای تخمیر شده

کلم ترش

محصولات لبنی به ویژه پنیرهای سفت

جگر و سایر گوشت های اندام

گوشت گاو

گوشت خوک

زرده تخم مرغ

جوجه

ماهی های چرب مانند سالمون

ویتامین کا ۲ چه فوایدی برای ما دارد؟

ویتامین K-2 علاوه بر نقش مهمی که در لخته شدن خون و بهبود زخم دارد، فواید سلامتی دیگری نیز دارد. در زیر به برخی از این موارد می پردازیم.

سلامت قلب

ویتامین K-2  خطر آسیب قلبی عروقی را کاهش می دهد و سلامت کلی قلب را بهبود می بخشد.

بر اساس یک مقاله مروری در سال ۲۰۱۵، K-2  پروتئینی را فعال می کند که از تشکیل رسوبات کلسیم در دیواره رگ های خونی جلوگیری می کند. نویسنده به یافته هایی اشاره کرد که نشان می دهد رژیم غذایی سرشار از ویتامین K2 طبیعی ممکن است خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب را کاهش دهد.

سلامت استخوان

ویتامین K-2 به واسطه کربوکسیله کردن استئوکلسین، پروتئینی که کلسیم را به استخوان‌ها متصل می‌کند، تراکم مواد معدنی استخوان را افزایش می‌دهد.

محققان به این نتیجه رسیدند که مصرف روزانه ۵ میلی گرم مکمل MK-4 باعث کاهش سطح استئوکلسین کم کربوکسیله شده به میزان «زنان سالم و پیش از یائسگی» می شود.

یک مطالعه تحقیقاتی در ژاپن این موضوع را بررسی کرد که آیا ویتامین K-2 اثرات داروهای استاندارد برای پوکی استخوان را در زنان بالغ ۶۵ ساله یا بالاتر افزایش می دهد یا خیر. با توجه به نتایج به نظر نمی رسد ویتامین K-2 اثرات داروهای پوکی استخوان را افزایش دهد.

اضطراب و افسردگی

سطوح بالای گلوکز خون ممکن است خطر ابتلا به افسردگی، اضطراب و اختلالات شناختی را در فرد افزایش دهد.

مطالعه ای در سال ۲۰۱۶ اثرات ویتامین K-2 را در موش‌های مبتلا به سندرم متابولیک، سطح گلوکز خون بالا و علائم اضطراب، افسردگی و کمبود حافظه بررسی کرد.

پس از ۱۰ هفته، درمان با ویتامین K باعث نرمال شدن گلوکز خون و کاهش علائم اضطراب و افسردگی شد. با این حال، کمبود حافظه را در موش‌ها بهبود نداد.

سرطان

ویتامین K-2 دارای خواص آنتی اکسیدانی است که ممکن است به محافظت در برابر سرطان کمک کند. علاوه بر این، یافته‌ها نشان می‌دهد که K-2 ممکن است فرآیندهای ژنتیکی را که منجر به رشد تومور می‌شوند، سرکوب کند.

بر اساس یافته های یک مطالعه در سال ۲۰۱۸، ویتامین K-2 که دانشمندان با ترکیب اسید سیالیک-کلسترول اصلاح کرده بودند، رشد تومور را در سلول‌های موش به طور قابل توجهی سرکوب کرد.

نتایج مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد که K-2 به طور قابل توجهی فعالیت فاکتور ۱-آلفا (HIF-1A) القاکننده هیپوکسی را در سلول‌های کارسینومای کبدی کاهش می‌دهد. مهار فاکتور ۱-آلفا یک هدف مهم در درمان دارویی سرطان است.

مصرف روزانه

دفتر مکمل های غذایی (ODS) مصرف روزانه ۱۲۰ میکروگرم (mcg) ویتامین K برای مردان بالغ و ۹۰ میکروگرم برای زنان بالغ را توصیه می کند. هیچ توصیه خاصی برای ویتامین K-2 وجود ندارد.

علائم کمبود

کمبود ویتامین K بر تعداد کمی از بزرگسالان در ایالات متحده تأثیر می گذارد. نوزادان و افراد مبتلا به برخی اختلالات گوارشی، مانند بیماری سلیاک و کولیت اولسراتیو، بیشتر در معرض خطر کمبود ویتامین K هستند.

کمبود شدید مدت زمان لخته شدن خون را افزایش می دهد و فرد را مستعد کبودی و خونریزی می کند و خطر خونریزی را افزایش می دهد.

کمبود این ویتامین همچنین می تواند منجر به پوکی استخوان شود.

برخی داروها می توانند بر سطح ویتامین K در بدن تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، دوره های طولانی آنتی بیوتیک ها می توانند باکتری های روده تولید کننده ویتامین K را از بین ببرند. برخی از داروهای کاهش دهنده کلسترول نیز می توانند با توانایی بدن در جذب ویتامین K تداخل داشته باشند.

رقیق کننده های خون، مانند وارفارین، می توانند به طور خطرناکی با این ویتامین تداخل داشته باشند. برای افرادی که از این داروها استفاده می کنند، مهم است که هر روز به همان میزان ویتامین K رژیم غذایی مصرف کنند و قبل از مصرف مکمل ها یا ایجاد تغییرات در رژیم غذایی با پزشک مشورت کنند.

مکمل

کمبود ویتامین K بسیار نادر است و اکثر مردم به اندازه کافی ویتامین را از رژیم غذایی خود دریافت می‌کنند، اما هر کسی که در معرض خطر کمبود قرار دارد بهتر است مکمل‌های غذایی را در نظر بگیرد.

بسیاری از مولتی ویتامین ها حاوی هر دو شکل ویتامین K هستند. فرد همچنین می تواند ویتامین K را یا به عنوان مکمل مستقل یا در ترکیب با مواد مغذی خاص مانند ویتامین D، کلسیم یا منیزیم خریداری کند.

انواع ویتامین K که معمولا در مکمل های غذایی موجود است عبارتند از:

ویتامین K-1، به عنوان فیلوکینون یا یک فرم مصنوعی به نام فیتونادیون

ویتامین K-2، به عنوان MK-4 یا MK-7

غلظت K-1 و K-2 بسته به مکمل متفاوت است. همیشه قبل از خرید مکمل ها برچسب تغذیه را بررسی کنید.

ویتامین K می‌تواند با برخی داروها، به‌ویژه رقیق‌کننده‌های خون تداخل داشته باشد، بنابراین برای افرادی که از داروهای نسخه‌ای استفاده می‌کنند، مهم است که قبل از استفاده از مکمل‌های غذایی با پزشک خود صحبت کنند.

انواع مکمل های ویتامین K برای خرید آنلاین در دسترس هستند.

خلاصه

دو شکل اصلی ویتامین K وجود دارد: ویتامین K-1 و ویتامین K-2.

K-1  اساسا در سبزیجات سبز برگ یافت می شود و منبع غذایی اصلی ویتامین K است.

منابع خوب ویتامین K-2 شامل غذاهای تخمیر شده، گوشت اندام ها و محصولات لبنی است. سویای تخمیر شده، مانند ناتو، منبع غنی ویتامین K-2 است. باکتری هایی که در روده انسان زندگی می کنند نیز مقادیر کمی K-2 تولید می کنند.

هر دو شکل ویتامین K برای لخته شدن خون و سلامت استخوان ضروری هستند. با این حال، ویتامین K-2 همچنین ممکن است در برابر انواع خاصی از سرطان و بیماری قلبی محافظت کند.

کمبود ویتامین K بسیار نادر است و بیشتر افراد به اندازه کافی این ویتامین را از رژیم غذایی خود دریافت می کنند. برخی از بیماری های گوارشی می توانند خطر کمبود را افزایش دهند. با این حال، افراد مبتلا به این شرایط باید قبل از مصرف مکمل های غذایی با پزشک خود صحبت کنند.

افرادی که در حال حاضر داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین مصرف می کنند، نباید بدون مشورت با پزشک از مکمل های ویتامین K استفاده کنند. تغییرات ناگهانی در سطح ویتامین K می تواند بر اثرات ضد انعقادی وارفارین تأثیر بگذارد و منجر به عوارض خطرناکی شود.

این متن توسط تحریریه فارمافوری با استفاده از منابع متعدد تهیه و تالیف شده است. بازنشر آن تنها با ذکر منبع مجاز است.