چه داروهایی برای اچ آی وی وجود دارد؟

اختصاصی فارمافوری:چه داروهایی برای اچ آی وی وجود دارد؟ درمان اچ آی وی شامل مصرف داروهایی است که میزان ویروس را در بدن کاهش می دهد. این درمان ضد رتروویروسی نامیده می شود. دو گزینه دیگر، PEP  و PrEP، می توانند از اچ آی وی جلوگیری کنند.

اچ آی وی نوعی ویروس به نام رتروویروس است. درمان ضد رتروویروسی میزان ویروس را در بدنِ در فرد مبتلا به اچ آی وی،  به سطوح بسیار پایین کاهش می دهد. هنگامی که سطح آن به حدی پایین است که پزشکان آن را غیرقابل تشخیص می دانند، ویروس دیگر نمی تواند به بدن آسیب برساند یا به دیگران منتقل شود.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) ، درمان مداوم با درمان ضد رتروویروسی را برای همه مبتلایان به اچ‌آی‌وی، صرف نظر از مدت زمانی که آن را داشته‌اند یا وضعیت فعلی سلامتی‌شان، توصیه می‌کند.

تا به امروز، سازمان غذا و دارو (FDA) بیش از ۲۰ دارو را برای درمان اچ آی وی تایید کرده است.

در مقایسه با داروهای قبلی، داروهای مدرنی که در درمان ضد رتروویروسی استفاده می‌شوند، قوی‌تر، کمتر سمی‌ و آسان‌تر مصرف می‌شوند. همچنین عوارض جانبی کمتر و کمتری ایجاد می کنند.

این مقاله داروهایی را که سازمان غذا و دارو برای درمان و پیشگیری از اچ آی وی تایید کرده است، همراه با عوارض جانبی احتمالی آنها شرح می دهد. همچنین به نحوه انتخاب رژیم مناسب برای  اچ آی وی مناسب نگاه می کنیم.

انواع داروها

هدف از درمان ضد رتروویروسی کاهش بار ویروسی فرد یا مقدار ویروس در خون به سطح غیرقابل شناسایی است. اگر بار ویروسی در حال کاهش باشد، نشان می دهد که درمان موثر است.

مقادیر غیرقابل شناسایی ویروس نمی تواند به سیستم ایمنی آسیب برساند یا به دیگران منتقل شود. برای غیرقابل تشخیص نگه داشتن سطح اچ آی وی، مصرف مداوم داروها طبق تجویز و شرکت در معاینات منظم ضروری است.

دسته‌های مختلفی از داروهای ضد رتروویروسی اچ آی وی را در مراحل مختلف چرخه زندگی هدف قرار می‌دهند – مراحلی که در آن تکثیر و در بدن پخش می‌شود.

در زیر، در مورد انواع مختلف داروهای ضد رتروویروسی که در حال حاضر تاییدیه سازمان غذا و دارو  را دریافت کرده اند، آشنا شوید.

NRTI  ها

مهارکننده های نوکلئوزیدی رونوشت معکوس (NRTIs) با مسدود کردن آنزیمی به نام ترانس کریپتاز معکوس از تکثیر اچ آی وی جلوگیری می کنند. این امر  باعث کاهش بار ویروسی اچ آی وی در بدن فرد می شود.

لیست NRTI شامل موارد زیر است:

نام عمومی / نام تجاری

آباکاویر/ زیاژن

امتریسیتابین/ امتریوا

لامیوودین/ اپی ویر

تنوفوویر/ دیزوپروکسیل

زیدوودین / رتروویر

NNRTI  ها

مهارکننده های غیر نوکلئوزیدی ترانس کریپتاز معکوس (NNRTIs) با اتصال به ترانس کریپتاز معکوس و تغییر دادن آن، که اچ آی وی برای تکثیر استفاده می کند، از تکثیر اچ آی وی جلوگیری می کند. این امر باعث کاهش بار ویروسی اچ آی وی در بدن فرد می شود.

پی آی ها

مهارکننده های پروتئاز (PIs) با مسدود کردن آنزیمی به نام پروتئاز از تکثیر اچ آی وی جلوگیری می کنند.  اچ آی وی برای تکثیر به این آنزیم نیاز دارد.

نمونه هایی از PI ها عبارتند از:

نام عمومی/ نام تجاری

آتازاناویر/ ریاتاز

داروناویر/ پرزیستا

فوزامپرناویر / لکسیوا

ریتونویر/ نورویر

ساکویناویر/ اینویراز

تیپراناویر/ آپتیووس

مهارکننده های فیوژن

برای تکثیر موفقیت آمیز، اچ آی وی باید طی فرآیندی به نام فیوژن وارد سلول شود. مهارکننده‌های فیوژن داروهایی هستند که از ورود اچ آی وی به گلبول‌های سفید خونی که سلول‌های CD4 نامیده می‌شوند، جلوگیری می‌کنند.

آنتاگونیست های CCR5

برای ورود به یک سلول، اچ آی وی ابتدا باید به گیرنده خاصی در سطح سلول متصل شود. یکی از این گیرنده ها، گیرنده CCR5 است.

آنتاگونیست های CCR5 داروهایی هستند که گیرنده CCR5 را مسدود کرده و از اتصال و ورود اچ آی وی به گلبول های سفید خون جلوگیری می کنند. به همین دلیل، پزشکان از آنتاگونیست های CCR5 به عنوان “مهار کننده های ورود” یاد می کنند.

مهارکننده های اینتگراز

پس از ورود به گلبول سفید، اچ آی وی می تواند با وارد کردن یا ادغام دی ان ای خود در سلول، تکثیر شود. این فرآیند به آنزیمی به نام اینتگراز متکی است.

مهارکننده‌های اینتگراز اثرات آنزیم را غیرفعال می‌کنند و در نتیجه از ورود اچ آی وی به داخل سلول میزبان جلوگیری می‌کنند. در نتیجه اچ آی وی قادر به کپی برداری از خود نیست.

نمونه هایی از مهارکننده های اینتگراز عبارتند از:

نام عمومی/ نام تجاری

دولوتگراویر/ تیویکای

raltegravir Isentress/Isentress HD

تقویت کننده های فارماکوکینتیک

تقویت کننده های فارماکوکینتیک ضد رترو ویروسی نیستند، اما ممکن است مکمل درمان ضد رتروویروسی باشند.

این داروها می توانند اثرات برخی از داروهای اچ آی وی را تقویت کنند.

داروهای ترکیبی اچ آی وی

داروهای ترکیبی حاوی دو یا چند داروی اچ آی وی از یک یا چند گروه دارویی در قرص‌های منفرد هستند.

فردی که اخیراً اچ آی وی مثبت تشخیص داده شده است معمولاً درمان را با داروهای ترکیبی شروع می کند.

حداقل ۲۲ نوع وجود دارد، و پزشک باید پس از بحث دقیق در مورد گزینه ها، دارویی ترکیبی را توصیه کند که به بهترین وجه با نیازهای فرد مطابقت داشته باشد.

داروهایی که از اچ آی وی جلوگیری می کنند

استراتژی های مبتنی بر دارو برای پیشگیری از اچ آی وی به شرح زیر است:

PEP

پروفیلاکسی پس از مواجهه (PEP) یک استراتژی اورژانسی است که شامل مصرف داروهای اچ آی وی در ۷۲ ساعت پس از قرار گرفتن در معرض احتمالی است. زمانی که فرد طبق دستورالعمل از آن استفاده کند، در پیشگیری از اچ آی وی بسیار موثر است.

PrEP

پروفیلاکسی قبل از مواجهه (PrEP) یکی دیگر از روش های پیشگیری از اچ آی وی است. که شامل مصرف روزانه دارو برای کاهش خطر ابتلا به اچ آی وی است.

در حال حاضر دو عامل PrEP مورد تایید سازمان غذا و دارو  وجود دارد که هر دو ترکیبی از دو داروی اچ آی وی در یک قرص هستند:

ترووادا – امتریسیتابین و تنوفوویر دیزوپروکسیل فومارات

دسکووی – تنوفوویر آلافنامید و امتریسیتابین

نحوه عملکرد داروهای اچ آی وی

داروهای اچ آی وی در درجه اول با جلوگیری از تکثیر ویروس کار می کنند.

این ویروس با حمله به گلبول های سفید خون به نام سلول های CD4 و از بین بردن آن، سیستم ایمنی را هدف قرار می دهد. این سلول ها نقش مهمی در مبارزه با عفونت ها و حفظ سلامت بدن دارند.

پس از حمله به گلبول سفید، ویروس از سلول برای تکثیر خود استفاده می کند. این امر به اچ آی وی اجازه می دهد تا در بدن تکثیر شود. با گذشت زمان، سیستم ایمنی قدرت خود را از دست می دهد و کمتر قادر به مبارزه با عفونت ها و بیماری ها است.

داروهای ضد رتروویروسی از تکثیر ویروس جلوگیری می کنند. این موضوع به محافظت از سیستم ایمنی و جلوگیری از بیماری کمک می کند.

وقتی فردی درمان ضد رتروویروسی را به طور موثر مصرف می کند، ویروس معمولاً در عرض ۳ تا ۶ ماه به سطوح غیرقابل شناسایی می رسد.

با توجه به پیشرفت های مدرن در درمان ضد رتروویروسی، عوارض مرتبط با اچ آی وی، مانند عفونت های فرصت طلب، کمتر رایج است. تعداد فزاینده ای از مردم هرگز به عفونت اچ آی وی مرحله ۳، که به آن ایدز نیز می گویند، مبتلا نمی شوند.

درمان ضد رتروویروسی مدرن این امکان را برای افراد مبتلا به اچ آی وی فراهم کرده است که طول عمری مشابه زندگی افراد بدون عفونت داشته باشند.

انتخاب یک رژیم برای اچ آی وی

محققان توصیه می کند همه افراد مبتلا به اچ آی وی صرف نظر از مدت زمانی که این ویروس را داشته اند و سلامت فعلی خود، از درمان ضد رتروویروسی استفاده کنند.

پزشکان با افراد کار می کنند تا آن رژیم اچ آی وی را پیدا کنند که به بهترین وجه نیازهای آنها را برآورده کند.

پزشک هنگام توصیه رژیم اچ آی وی موارد زیر را نیز در نظر می گیرد:

هر بیماری پزشکی دیگر، مانند بیماری قلبی

آیا فرد باردار است یا قصد بارداری دارد

عوارض جانبی احتمالی داروهای اچ آی وی

تداخلات دارویی احتمالی با سایر داروها و مکمل ها

هر مشکلی که ممکن است مصرف مداوم داروهای اچ آی وی را دشوار کند، مانند برنامه شلوغ، فقدان بیمه درمانی، یا مصرف الکل یا مواد مخدر

اثرات جانبی

مانند بسیاری از داروها، داروهای ضد رتروویروسی نیز می توانند عوارض جانبی داشته باشند. اکثر آنها خفیف هستند، اما برخی جدی هستند. داروهای مدرن نسبت به داروهای قدیمی عوارض جانبی کمتر و شدیدتری دارند.

عوارض جانبی بسته به دارو متفاوت است. همچنین یک دارو ممکن است در افراد مختلف عوارض جانبی متفاوتی ایجاد کند.

برخی از عوارض جانبی درمان ضد رتروویروسی عبارتند از:

سردرد

خستگی

مشکل در خوابیدن

خشکی دهان

راش

تهوع و استفراغ

اسهال

سرگیجه

درد

برخی از عوارض جانبی درمان ضد رتروویروسی چند روز یا چند هفته طول می کشد، مانند حالت تهوع یا خستگی. برخی دیگر ممکن است برای چند ماه یا چند سال ظاهر نشوند، مانند کلسترول بالا.

درمان دارویی می تواند عوارض جانبی دیگری از جمله آسیب قلبی یا کلیوی داشته باشد. و این یکی از دلایلی است که چرا شرکت در معاینات منظم ضروری است.

مزایای درمان ضد رتروویروسی بسیار بیشتر از خطرات ناشی از عوارض جانبی است. پزشک فرد می تواند اطلاعات بیشتری در مورد عوارض جانبی خاص و نحوه مدیریت آنها ارائه دهد.

خلاصه

داروهای ضد رتروویروسی به طور قابل توجهی سطح اچ آی وی را در بدن کاهش می دهند. اگر درمان فرد مؤثر باشد، سطوح ویروسی در عرض ۳ تا ۶ ماه غیرقابل تشخیص می شود.

داشتن سطوح غیرقابل تشخیص به فرد کمک می کند زندگی طولانی تر و سالم تری داشته باشد و به این معنی است که عملاً هیچ خطری برای انتقال ویروس به دیگران وجود ندارد.

اگر فردی نتواند به درمان موثر دسترسی پیدا کند، ویروس معمولاً طی ۱۰ سال به مرحله ۳ که به عنوان ایدز شناخته می شود، پیشرفت می کند. در این مرحله، سیستم ایمنی فرد به شدت آسیب دیده و مستعد ابتلا به عفونت‌های فرصت‌طلب و انواع خاصی از سرطان است.

حفظ یک برنامه درمانی مادام العمر ممکن است دشوار باشد. در اسرع وقت با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی در مورد هر گونه چالش صحبت کنید، زیرا آنها می توانند راهنمایی و منابع ارائه دهند.

این متن توسط تحریریه فارمافوری با استفاده از منابع متعدد تهیه و تالیف تهیه شده است. بازنشر آن تنها با ذکر منبع مجاز است.