بیماری آلزایمر نوعی زوال عقل است که معمولاً افراد مسن به آن مبتلا می شوند. اما گاهی در نوع زودرس آن علائم اولیه آلزایمر قبل از سن ۶۵ سالگی شروع میشود.
بیماری آلزایمر باعث مشکلات حافظه و انواع علائم مرتبط می شود. آلزایمر یک وضعیت پیشرونده است، به این معنی که علائم با گذشت زمان بدتر می شوند. این بیماری شایع ترین نوع زوال عقل است.
کارشناسان معتقدند که شروع زودهنگام بیماری آلزایمر کمتر از ۱۰ درصد از کل موارد را تشکیل می دهد. معمولاً ناشی از یک ویژگی ژنتیکی ارثی است. اغلب زمانی که فردی در دهه ۴۰ یا ۵۰ زندگی خود است ظاهر می شود، اما ممکن است در افراد ۳۰ ساله نیز شروع شود.
در حال حاضر هیچ درمانی قطعی وجود ندارد. اما درمان های دیگر ممکن است به مدیریت علائم و کند کردن پیشرفت بیماری کمک کند.
در این مقاله، علائم، علل و گزینه‌های درمانی مرتبط با شروع زودهنگام بیماری آلزایمر را مورد بحث قرار می‌دهیم.
علائم اولیه آلزایمر چیست؟
علامت اصلی بیماری آلزایمر از دست دادن حافظه است. اما تغییرات دیگری نیز ممکن است رخ دهد. این علائم همچنین می تواند شبیه علائم سایر انواع زوال عقل باشد و سایر بیماری ها نیز می توانند علائم مشابهی ایجاد کنند.
در زیر برخی از علائم رایج آورده شده است.
از دست دادن حافظه به شکلی که مانع فعالیت های روزانه می شود
بارزترین علامت بیماری آلزایمر اغلب از دست دادن حافظه است. ممکن است شخصی پیام ها یا رویدادهای اخیر را به گونه ای که برای او غیرعادی است فراموش کند. ممکن است با فراموش کردن پاسخ یا واقعیتی که قبلاً پرسیده اند، سؤالات را تکرار کنند.
غیرمعمول نیست که افراد با بالا رفتن سن چیزهایی را فراموش می کنند، اما با شروع زودهنگام بیماری آلزایمر، این اتفاق زودتر در زندگی رخ می دهد، بیشتر اتفاق می افتد و به نظر می رسد که فرد دیگر از خود شخصیتی ندارد.
مشکل در انجام وظایف روزمره
ممکن است فرد در انجام یک فعالیت همیشگی مشکل داشته باشد. برای مثال شاید این کارها دشوار باشد:
به خواربارفروشی، رستوران یا محل کار برود
قوانین یک بازی آشنا را به خاطر بیاورد
غذایی ساده آماده کند
گاهی اوقات، افراد با افزایش سن در مورد چیزهای جدید یا ناآشنا، مانند تنظیمات گوشی جدید، به کمک نیاز دارند. با این حال، این قبیل چیزها لزوما نشان دهنده وجود مشکل نیست.
در مقابل، اگر شخصی سال‌ها از یک تلفن استفاده کرده باشد و ناگهان به یاد نیاورد که چگونه تماس تلفنی برقرار کند، ممکن است دچار از دست دادن حافظه مرتبط با بیماری آلزایمر شده باشد.
مشکلات حل مسئله یا برنامه ریزی
ممکن است فرد متوجه شود که در پیروی از دستورالعمل ها، حل مشکلات و یا داشتن تمرکز مشکل دارد. به عنوان مثال، انجام موارد زیر برای شما دشوار می شود:
پیروی از یک دستور العمل
پیگیری صورت حساب ها یا هزینه های ماهانه
برخی از افراد اغلب مشکلاتی از این قبیل دارند، اما اگر این مشکلات زمانی شروع شود که پیشتر اتفاق نمی افتاده، می تواند نشان دهنده شروع زودهنگام بیماری آلزایمر باشد.
مشکلات بینایی و آگاهی از فضا
بیماری آلزایمر گاهی اوقات می‌تواند باعث مشکلات بینایی شود و قضاوت در مورد فواصل بین اجسام را برای افراد دشوار کند. ممکن است تشخیص کنتراست و رنگ ها یا قضاوت در مورد سرعت یا فاصله برای فرد مشکل باشد.
مجموع این مشکلات بینایی می تواند بر توانایی فرد در رانندگی تأثیر بگذارد.
پیری معمولی بر بینایی تأثیر می گذارد، بنابراین معاینه منظم توسط چشم پزشک ضروری است.
سردرگمی در مورد مکان و زمان
ممکن است فرد در مورد مکان یا زمان دچار سردرگمی شود. شاید در پیگیری فصول، ماه ها یا زمان های روز مشکل داشته باشند.
همچنین ممکن است در یک مکان ناآشنا گیج شوند. با پیشرفت بیماری آلزایمر، ممکن است در مکان‌های آشنا هم احساس سردرگمی کنند یا درباره اینکه چگونه به آنجا رسیده‌اند سوال کنند. همچنین ممکن است شروع به سرگردانی کنند و گم شوند.
مشکل در نوشتن یا صحبت کردن
ممکن است فرد در کلام و ارتباط نیز مشکل داشته باشد. دنبال کردن یا مشارکت در یک مکالمه برای آنها دشوار است، یا ممکن است حرف خود را تکرار کنند. همچنین ممکن است فرد در نوشتن افکار خود مشکل داشته باشد.
در میان یک مکالمه توقف کنند و نتوانند بفهمند که چه چیزی باید بگویند. همچنین ممکن است برای یافتن کلمه مناسب مشکل داشته باشند.
این امر غیرمعمول نیست که افراد گهگاه برای یافتن کلمه مناسب با مشکل مواجه شوند. اما به طور معمول، در نهایت آن را به یاد می آورند و اغلب مشکلی تجربه نمی کنند.
علائم کاهش قدرت قضاوت
فرد می تواند در توانایی خود در تصمیم گیری خوب دچار تغییراتی شود. به عنوان مثال:
صرف زمان طولانی برای انجام کارهای غیر ضروری
نشان دادن بی توجهی به نظافت شخصی
قرار دادن وسایل در مکان های بی ربط، مانند نگهداری کلیدها در یخچال
تغییرات خلقی یا شخصیتی
فردی که به بیماری آلزایمر مبتلا است ممکن است تغییراتی را در خلق و خوی خود تجربه کند. این افراد می توانند احساس تحریک پذیری، گیجی، اضطراب یا افسردگی کنند. همچنین ممکن است علاقه خود را به چیزهایی که قبلاً از آنها لذت می بردند از دست بدهند.
ممکن است از علائم خود ناامید شوند یا احساس کنند قادر به درک تغییرات در حال وقوع نیستند. این موارد ممکن است در قالب پرخاشگری یا تحریک پذیری نسبت به دیگران ظاهر شود.
دور شدن از فعالیت های اجتماعی یا کاری
با پیشرفت بیماری آلزایمر، ممکن است فرد در فعالیت های اجتماعی یا کاری که قبلاً از آن لذت می برد، شرکت نکند.
تشخیص بیماری آلزایمر
اگر فردی یک یا چند مورد از علائم بالا را تجربه کرد، باید در اسرع وقت با پزشک صحبت کند. تشخیص زودهنگام ممکن است به کند کردن پیشرفت بیماری کمک کند.
در حال حاضر هیچ آزمایش قطعی برای تشخیص بیماری آلزایمر وجود ندارد، بنابراین پزشک تشخیص را بر اساس علائم قابل مشاهده انجام می دهد. پزشکان احتمالا این موارد را انجام می دهند:
طرح سوالاتی از فرد، پزسش هایی مانند محل زندگی او و ارزیابی پاسخ ها
صحبت با اعضای خانواده صحبت تا بفهمد فرد بیمار چه رفتارهایی از خود نشان می دهد
بررسی سابقه پزشکی شخصی و خانوادگی فرد
انجام برخی آزمایشات برای رد سایر علل احتمالی، مانند آزمایش خون و تصویربرداری مغز
علت آلزایمر چیست؟
شروع زودهنگام بیماری آلزایمر به احتمال زیاد از عوامل ژنتیکی ناشی می شود.
برخی از افراد با تغییرات ژنتیکی در ژن‌های خاص متولد می‌شوند و به بیماری آلزایمر خانوادگی زودرس مبتلا می‌شوند. این تغییرات باعث می شود مغز پروتئین های سمی تولید کند که در مغز جمع می شوند و توده هایی به نام پلاک های آمیلوئید را تشکیل می دهند.
ژن ها در یک الگوی اتوزومال غالب از یک نسل به نسل دیگر منتقل می شوند، به این معنی که فرد فقط باید یک کپی از ژن تغییر یافته را از والدین به ارث ببرد تا به این بیماری مبتلا شود. اغلب، والدین نیز همین شرایط را دارند.
افراد دیگری هستند که این تحولات ژنی را ندارند و فعلا معلوم نیست که چرا آن ها هم به این عارضه مبتلا می شوند، ممکن است ژن های دیگری درگیر باشند.
درمان آلزایمر
درمان بر مدیریت علائم متمرکز است زیرا در حال حاضر هیچ درمانی برای بیماری آلزایمر وجود ندارد. گزینه های درمانی شامل موارد زیر است:
داروهایی برای کمک به متوقف کردن کاهش حافظه و احتمالاً کند کردن پیشرفت بیماری
درمان های بی خوابی
رفتار درمانی برای آسان‌تر کردن زندگی برای فرد و عزیزان یا مراقبانش
مشاوره یا داروهایی برای کمک به مدیریت افسردگی یا اضطراب
درمان تحریک شناختی، که ممکن است به حافظه، گفتار و حل مشکل کمک کند
حمایت از زندگی مستقل
محققان همچنان به دنبال گزینه های درمانی بهتر هستند.
حمایت از عزیزی که آلزایمر دارد
افراد می توانند به طرق مختلف از یکی از عزیزان مبتلا به آلزایمر حمایت کنند. به عنوان مثال این موارد را می توانند انجام دهند:
یادگیری در مورد بیماری آلزایمر برای درک بهتر تجربه فرد
مکالمه با فرد و شرکت در فعالیت هایی که هر دو طرف از آن لذت می برند
ارائه کمک های عملی، مانند تهیه غذا یا همراهی آنها در قرار ملاقات
ارتباط با افراد دیگر از طریق شبکه های پشتیبانی
این متن توسط تحریریه فارمافوری با استفاده از منابع متعدد تهیه و تالیف شده است. بازنشر آن تنها با ذکر منبع مجاز است.