اختصاصی فارمافوری: دیابت وضعیتی است که توانایی بدن را برای پردازش گلوکز خون، که به نام قند خون شناخته می شود، مختل می کند. انواع مختلف دیابت وجود دارد که هر کدام درمان های مختلفی دارند.
در ایالات متحده، تعداد تخمین زده شده افراد در هر سنی که با دیابت تشخیص داده شده و تشخیص داده نشده زندگی می کنند، ۳۴.۲ میلیون نفر است.
دیابت بدون مدیریت دقیق و مداوم، می تواند منجر به تجمع قند در خون شود که می تواند خطر عوارض خطرناک از جمله سکته مغزی و بیماری قلبی را افزایش دهد.
انواع مختلف دیابت
انواع مختلف دیابت ممکن است رخ دهد و نحوه مدیریت این بیماری به نوع آن بستگی دارد. همه اشکال دیابت ناشی از اضافه وزن یا سبک زندگی غیرفعال نیست. برخی از کودکی پدیدار می شوند.
شایع ترین انواع دیابت شامل دیابت نوع ۱، نوع ۲ و دیابت بارداری است که در ادامه به جزئیات بیشتر آنها می پردازیم. انواع کمتر شایع دیابت شامل دیابت تک ژنی و دیابت مرتبط با فیبروز کیستیک است.
دیابت نوع ۱
دیابت نوع ۱ که به عنوان دیابت نوجوانان نیز شناخته می شود زمانی رخ می دهد که بدن انسولین تولید نمی کند. انسولین هورمونی است که مسئول تجزیه قند خون برای استفاده در سراسر بدن است. فردی که مبتلا به دیابت نوع ۱ است ممکن است در دوران کودکی تشخیص دیابت دریافت کند.
افرادی که مبتلا به دیابت نوع ۱ هستند باید انسولین را به طور منظم بر اساس منبع قابل اعتماد تجویز کنند. افراد ممکن است این کار را با تزریق یا پمپ انسولین انجام دهند.
هیچ درمانی برای دیابت نوع ۱ وجود ندارد. هنگامی که فرد تشخیص خود را دریافت کرد، باید به طور منظم سطح قند خون خود را کنترل کند، انسولین تجویز کند و برخی تغییرات در سبک زندگی خود را برای کمک به مدیریت این بیماری ایجاد کند.
مدیریت موفقیت آمیز سطح قند خون می تواند به افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ کمک کند تا از عوارض جدی جلوگیری کنند.
برخی از عوارض رایج عبارتند از:
کتواسیدوز
آسیب عصبی
مشکلات چشم
افزایش خطر عفونت پوست
مشکلات مربوط به کلیه ها
بیماری قلب و عروقی
مشکلات پا، از جمله بی حسی
فشار خون بالا
سکته
دیابت نوع ۲
افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ به طور موثر انسولین تولید نمی کنند یا از آن استفاده نمی کنند. بر اساس اطلاعات موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی (NIDDK)، دیابت نوع ۲ شایع ترین نوع دیابت است و ارتباط قوی با چاقی دارد.
فردی که مبتلا به دیابت نوع ۲ است ممکن است به انسولین نیاز نداشته باشد. در بسیاری از موارد، دارو همراه با تغییر در ورزش و رژیم غذایی می تواند به مدیریت این بیماری کمک کند.
هر کسی، از جمله کودکان و بزرگسالان، ممکن است به دیابت نوع ۲ مبتلا شود. شایع ترین عوامل خطر برای دیابت نوع ۲ عبارتند از:
سن ۴۵ سال یا بیشتر
اضافه وزن
سابقه خانوادگی
دیابت بارداری
دیابت بارداری در دوران بارداری زمانی رخ می دهد که حساسیت فرد به انسولین کاهش یابد. با توجه به داده های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، بین ۲ تا ۱۰ درصد از حاملگی ها سالانه منجر به دیابت بارداری می شود. افرادی که در دوران بارداری اضافه وزن دارند، در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها اضافه می کند که حدود ۵۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت بارداری بعداً به دیابت نوع ۲ مبتلا می شوند.
در طول بارداری، افراد می توانند اقدامات لازم را برای مدیریت این بیماری انجام دهند. از جمله:
فعال ماندن
نظارت بر رشد و تکامل جنین
تنظیم رژیم غذایی خود
نظارت بر سطح قند خون
دیابت بارداری می تواند خطر ابتلا به فشار خون بالا را در دوران بارداری افزایش دهد.
همچنین می تواند باعث این موارد شود:
تولد زودرس
افزایش وزن هنگام تولد
مشکلات قند خون در نوزاد تازه متولد شده که معمولا در عرض چند روز برطرف می شود
افزایش خطر ابتلای نوزاد به دیابت نوع ۲ در مراحل بعدی زندگی
پیش دیابت
پیش دیابت یا دیابت مرزی زمانی رخ می دهد که سطح قند خون فرد بالا باشد اما برای تشخیص دیابت کافی نباشد. برای اینکه پزشک بتواند پیش دیابت را تشخیص دهد، یک فرد باید معیارهای زیر را داشته باشد:
سطوح تحمل گلوکز ۱۴۰-۱۹۹ میلی گرم در دسی لیتر (mg/dl)
نتیجه تست A1C : 5.7-6.4٪
سطح قند خون ناشتا بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلی گرم در دسی لیتر
افراد مبتلا به پیش دیابت در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند، اما معمولاً علائم دیابت کامل را تجربه نمی کنند.
عوامل خطر برای یک فرد مبتلا به پیش دیابت و دیابت نوع ۲ مشابه هستند. و عبارتند از:
اضافه وزن
سابقه خانوادگی دیابت
داشتن سطح کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) کمتر از ۴۰ میلی گرم در دسی لیتر یا ۵۰ میلی گرم در دسی لیتر
سابقه فشار خون بالا
ابتلا به دیابت بارداری یا تولد فرزندی با وزن بیش از ۹ پوند
سابقه سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
داشتن بیش از ۴۵ سال سن
داشتن سبک زندگی بی تحرک
پیشگیری
فرد نمی تواند از دیابت نوع ۱ پیشگیری کند.
با این حال، افراد می توانند اقداماتی را برای کمک به پیشگیری از دیابت نوع ۲ انجام دهند. برخی از راههای کمک به پیشگیری از دیابت نوع ۲ عبارتند از:
حفظ وزن متوسط
داشتن یک رژیم غذایی متعادل و کم قند ، کاهش چربی های اشباع شده و غذاهای فرآوری شده
ورزش منظم
برای کاهش خطر ابتلا به دیابت بارداری، فرد باید قبل از باردار شدن وزن خود را متعادل نگه دارد.
چگونه مشکلات انسولین ایجاد می شود
پزشکان دلایل دقیق دیابت نوع ۱ را نمی دانند. با این حال، مقاومت به انسولین، که می تواند منجر به دیابت نوع ۲ شود، دلایل واضح تری دارد.
انسولین به گلوکز غذای فرد اجازه می دهد تا برای تامین انرژی به سلول های بدن او دسترسی پیدا کند. مقاومت به انسولین معمولاً نتیجه چرخه زیر است:
فرد دارای ژن ها یا محیطی است که باعث می شود نتوانند انسولین کافی برای پوشش میزان گلوکز یا قندی که می خورند تولید کنند.
بدن سعی می کند انسولین اضافی برای پردازش قند خون اضافی بسازد.
لوزالمعده نمی تواند با نیازهای افزایش یافته مقابله کند و قند خون اضافی شروع به گردش در خون می کند و باعث آسیب می شود.
در دیابت نوع ۲، مقاومت به انسولین به تدریج ایجاد می شود. به همین دلیل است که پزشکان اغلب برای کاهش یا معکوس کردن این چرخه، تغییرات در شیوه زندگی را توصیه می کنند.
نکات ورزش و رژیم غذایی
اگر پزشک تشخیص دهد که فردی مبتلا به دیابت است، اغلب ایجاد تغییرات در سبک زندگی را برای حمایت از مدیریت وزن و سلامت کلی توصیه می کند.
پزشک ممکن است فرد مبتلا به دیابت یا پیش دیابت را به متخصص تغذیه ارجاع دهد. متخصص می تواند به افراد مبتلا به دیابت کمک کند تا سبک زندگی فعال و متعادلی داشته باشند و شرایط را مدیریت کنند.
اقداماتی که فرد می تواند برای سالم ماندن با دیابت انجام دهد عبارتند از:
داشتن یک رژیم غذایی سرشار از غذاهای تازه و مغذی، از جمله غلات کامل، میوه ها، سبزیجات، پروتئین های بدون چربی، لبنیات کم چرب و منابع چربی سالم مانند آجیل.
پرهیز از مصرف غذاهای پر قند که کالری خالی یا کالریهایی که فواید تغذیهای دیگری ندارند، مانند نوشابههای گازدار شیرین، غذاهای سرخشده و دسرهای با قند بالا.
خودداری از نوشیدن مقادیر زیاد الکل یا مصرف کمتر از یک نوشیدنی در روز برای زنان یا دو نوشیدنی در روز برای مردان.
انجام حداقل ۳۰ دقیقه ورزش در روز در حداقل ۵ روز هفته، مانند پیاده روی، ایروبیک، دوچرخه سواری یا شنا.
تشخیص علائم قند خون پایین هنگام ورزش، از جمله سرگیجه، گیجی، ضعف و تعریق زیاد.
برخی از افراد همچنین می توانند در صورت نیاز اقداماتی را برای کاهش شاخص توده بدنی (BMI) خود انجام دهند، مقوله ای که می تواند به افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک کند تا این وضعیت را بدون دارو مدیریت کنند.
استفاده از انسولین
همه افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و برخی از افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ باید انسولین تجویز کنند تا سطح قند خون آنها بیش از حد بالا نرود.
انواع مختلفی از انسولین در دسترس است، و اکثر آنها بر اساس مدت زمان اثرگذاری آنها گروه بندی می شوند. انسولین های سریع اثر، کوتاه اثر، میان اثر، طولانی اثر و ترکیبی وجود دارد.
برخی از افراد از انسولین طولانی اثر برای حفظ سطح قند خون به طور مداوم استفاده می کنند. برخی دیگر ممکن است از انسولین کوتاه اثر یا ترکیبی از انواع انسولین استفاده کنند. هر نوع که باشد، فرد معمولاً سطح قند خون خود را برای تعیین میزان انسولین مورد نیاز خود بررسی می کند.
برای بررسی سطح قند خون، فرد میتواند از دستگاه سنجش قند خون استفاده کند. خود نظارتی تنها راهی است که فرد می تواند بواسطه آن سطح قند خون خود را دریابد.
چقدر انسولین مجاز است؟
انسولین به افراد مبتلا به دیابت کمک می کند سبک زندگی فعالی داشته باشند. با این حال مصرف بیش از حد آن می تواند منجر به عوارض جانبی جدی شود، به خصوص اگر فرد بیش از حد تجویز کند.
انسولین بیش از حد می تواند باعث هیپوگلیسمی یا قند خون بسیار پایین شود و منجر به حالت تهوع، تعریق و لرزش شود.
ضروری است که افراد انسولین را به دقت اندازه گیری کنند، داروهای خود را بر اساس نیازشان تنظیم کنند و رژیم غذایی ثابتی داشته باشند که به تعادل سطح قند خون تا حد امکان کمک کند.
سایر داروها
علاوه بر انسولین، انواع دیگری از داروها نیز در دسترس هستند که می توانند به افراد در مدیریت شرایط خود کمک کنند.
متفورمین
پزشک ممکن است متفورمین را به شکل قرص برای فرد مبتلا به دیابت نوع ۲ تجویز کند. که مزایای زیر را دارد :
کاهش قند خون
موثرتر کردن انسولین
افرادی که مبتلا به دیابت هستند ممکن است با خطرات دیگری برای سلامت شان روبرو باشند و برای کنترل آنها نیاز به دارو دارند.
مهارکننده های SGLT2 و آگونیست های گیرنده GLP-1
در سال ۲۰۱۸، دستورالعمل های جدید و داروهای اضافی را برای افراد مبتلا به بیماری های زیر تجویز شد:
بیماری قلبی عروقی آترواسکلروتیک
بیماری مزمن کلیوی
این داروهای جدید مهارکنندههای همرساننده سدیم-گلوکز ۲ (SGLT2) یا آگونیستهای گیرنده پپتید-۱ شبه گلوکاگون (GLP-1) هستند.
دستورالعمل ها به پزشکان توصیه می کنند برای افراد مبتلا به بیماری قلبی عروقی آترواسکلروتیک و بیمارانی با خطر بالای نارسایی قلبی یک مهارکننده SGLT2 تجویز کنند.
آگونیست های گیرنده GLP-1 با افزایش میزان انسولین تولید شده در بدن و کاهش میزان گلوکز وارد شده به جریان خون عمل می کنند و یک داروی تزریقی است. افراد ممکن است آن را با متفورمین یا به تنهایی استفاده کنند. عوارض جانبی شامل مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع و کاهش اشتها است.
مهارکنندههای SLGT2 دارویی جدید برای کاهش سطح قند خون هستند. جدا از انسولین کار می کنند و ممکن است برای افرادی که آمادگی شروع استفاده از انسولین را ندارند مفید باشند. افراد می توانند آن را از طریق دهان مصرف کنند. عوارض جانبی آن افزایش خطر عفونت های ادراری و تناسلی و کتواسیدوز است.
این متن توسط تحریریه فارمافوری با استفاده از منابع متعدد تهیه و تالیف شده است. بازنشر آن تنها با ذکر منبع مجاز است.